Hệ thống thần kinh, hệ thống tai trong và tiền đình của cơ thể sẽ bị ảnh hưởng bởi virus SARS-CoV-2 dẫn tới chóng mặt. Tình trạng hậu COVID chóng mặt xảy ra đối với nhiều F0 khỏi bệnh, gây lo lắng vì không biết có nguy hiểm gì không.
Nguyên nhân gây ra hậu COVID chóng mặt
Nhiễm COVID – 19 gây ảnh hưởng tới hệ thống thần kinh, dẫn tới các triệu chứng về thần kinh như mất ngủ, trầm cảm, lo lắng, rối loạn tiền đình, trong đó phổ biến là triệu chứng hậu COVID chóng mặt.
Cảm giác hay ảo giác về chuyển động của cơ thể hoặc vật xung quanh trong khi thực ra không có sự chuyển động được định nghĩa là chóng mặt. Thường gặp nhất là cảm giác xoay tròn kèm theo buồn nôn, đi đứng không vững, dáng đi lệch lạc, có thể khởi phát hay nặng lên khi cử động đầu.
Cơn hậu COVID chóng mặt có thể diễn ra trong thời gian ngắn từ vài giây hoặc dài đến vài ngày, vài tuần, biểu hiện rất khác nhau từ nhẹ đến nặng. Có thể bệnh nhân chỉ biểu hiện như choáng thoáng qua nhanh khi thay đổi tư thế đầu, hoặc cảm giác chòng chành khi đi lại, mất thăng bằng, cho đến các cơn nhà cửa nghiêng ngả, quay tròn kèm theo buồn nôn và nôn…

Hậu COVID chóng mặt có nguy hiểm không?
Mức độ nguy hiểm của tình trạng hậu COVID chóng mặt nặng hay nhẹ sẽ tùy thuộc vào vị trí và mức độ tổn thương do virus gây ra. Sau khi hết triệu chứng nhiễm virus, có những tổn thương tự hồi phục như viêm thần kinh tiền đình một bên. Ở tình trạng viêm thần kinh tiền đình một bên, dây thần kinh tiền đình đã tổn thương song về lâu về dài sẽ được tiền đình trung ương hoạt động bù trừ, bệnh nhân có thể không nhận ra sự khác biệt về thăng bằng và hết chóng mặt.
Một số bệnh có triệu chứng nặng nề như viêm dây thần kinh tiền đình (Ménière), chứng chóng mặt kịch phát tư thế lành tính (BPPV), viêm mê nhĩ (nhiễm trùng do vi khuẩn ở tai trong), tổn thương khu trú tiền đình trung ương và tái phát nhiều lần dẫn tới mất chức năng tiền đình và thính giác tăng dần, chóng mặt quay dữ dội đột ngột, thậm chí đột quỵ…
Sau khi khỏi COVID, nên đến bác sĩ khám khi có bất kỳ vấn đề bất thường về thần kinh như chóng mặt, mất thăng bằng, ù tai, nghe kém… để điều trị càng sớm càng tốt, cơ hội hồi phục chức năng tai trong và tiền đình càng cao.

Hậu COVID chóng mặt kéo dài bao lâu?
Triệu chứng chóng mặt không chỉ xảy ra hậu COVID mà còn có thể xảy ra cả trong giai đoạn mắc COVID – 19, hoặc sau nhiễm một vài tuần. Triệu chứng hậu COVID chóng mặt có kéo dài hay không còn tùy vào từng tổn thương cấu trúc cơ quan tiền đình của mỗi bệnh nhân. Chóng mặt nói chung là tác dụng phụ thường gặp của COVID – 19 cấp tính.
Trong nhiều trường hợp, chóng mặt sẽ biến mất cùng với các triệu chứng khác khi COVID – 19 kết thúc. Phần lớn hậu COVID chóng mặt kéo dài một vài tuần đến vài tháng. Nhưng vẫn có nhiều bệnh nhân cho biết triệu chứng của họ không hề thuyên giảm.
Hậu COVID chóng mặt có thể tự khỏi không?
Đa phần hậu COVID chóng mặt nhẹ sẽ thường sẽ tự biến mất khi các triệu chứng điển hình khác của Covid trên đường hô hấp hết mà không cần phải điều trị gì. Tuy nhiên, chóng mặt có thể tự khỏi hoặc kéo dài bao lâu còn tùy thuộc vào vị trí và mức độ tổn thương tiền đình, hoặc tổn thương các cơ quan khác ngoài tiền đình do virus gây ra và cần sự can thiệp y tế.
Ở những người bệnh BPPV, Ménière, viêm dây thần kinh tiền đình… giai đoạn thuyên giảm hoặc ổn định, COVID – 19 có khả năng kích hoạt tình trạng tiền đình. Virus gây rối loạn chuyển hóa tai trong nên có thể làm tái phát đợt bệnh BPPV, làm nặng thêm tình trạng bệnh Meniere và các bệnh lý tiền đình khác.
Một số bệnh nhân sau khi điều trị hậu COVID, dùng các loại thuốc kháng virus, kháng sinh và nằm lâu ngày, cũng suy giảm chức năng tiền đình có trước đó.

Cách giảm tình trạng hậu COVID chóng mặt
Trong cơn cấp
Khi có cơn chóng mặt cấp, người bệnh cần:
– Hạn chế vận động, nên nghỉ ngơi tại giường
– Tập trung nhìn vào một điểm cố định trước mặt; cố gắng bám vào hoặc tựa vào các bề mặt xung quanh khi di chuyển
– Giữ bình tĩnh, tránh căng thẳng vì lo lắng sẽ làm tăng các triệu chứng
– Ngoài ra cần có chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng, uống nhiều nước, tránh rượu bia thuốc lá và nên gối đầu cao khi ngủ.
Ngoài cơn cấp
Hậu COVID bị chóng mặt chỉ nên hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ, vận động tại chỗ (quay đầu, đứng lên/xuống thường xuyên, đứng xoay người…) nhằm kích thích hệ thống tiền đình một cách từ từ và giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn.
Cần phân biệt cơn chóng mặt cấp do bệnh của hệ thống tiền đình chức năng, không gây nguy hiểm tính mạng, với chóng mặt cấp do cơn đột quỵ tiểu não có thể gây nguy hiểm tính mạng. Do đó, cần đến bệnh viện khám, điều trị sớm khi có dấu hiệu hậu COVID bị chóng mặt nhằm tránh các biến chứng đáng tiếc như đột quỵ.